Khủng hoảng sau đảo chính ở Guinea, Trung Quốc có thể phải ‘xuống nước’ làm hòa với Úc

Một cuộc đảo chính ở Guinea, đất nước châu Phi nhỏ bé, có thể khiến Trung Quốc điêu đứng. Sau khi chính quyền này bị quân đội lật đổ, Trung Quốc có thể sẽ gặp phải nhiều khó khăn về nguồn cung bô-xít. Trước đó Trung Quốc lại tự mình gây chiến với Úc, nước cũng đang cung cấp tài nguyên này với lượng lớn cho Trung Quốc. Tình hình ở Gi-nê có thể khiến Trung Quốc gặp nhiều khó khăn hơn nữa.

Cuộc đảo chính ở Guinea có thể sẽ khiến giá nhôm tăng lên mức cao lịch sử trong tương lai gần, vì quốc gia Tây Phi – nơi có trữ lượng bô-xít lớn nhất thế giới – đang chìm trong bất ổn chính trị.

Sẽ không có quốc gia nào bị ảnh hưởng nhiều hơn Trung Quốc, nước sản xuất nhôm hàng đầu thế giới và là nước tiêu thụ bô-xít lớn nhất.

Cuộc đảo chính hôm Chủ nhật mùng 5/9 có thể có ý nghĩa đối với các chiến lược địa chính trị của Bắc Kinh. Bất kỳ khả năng nhập khẩu tài nguyên nào từ Guinea chắc chắn sẽ làm gia tăng sự phụ thuộc của Trung Quốc vào Australia, quốc gia đang có quan hệ tồi tệ với Bắc Kinh sau lời kêu gọi điều tra độc lập về nguồn gốc của COVID-19.

Phản ứng với cuộc đảo chính ở Guinea, ông Uông Văn Bân, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết hôm thứ Hai: “Trung Quốc phản đối các nỗ lực đảo chính để giành chính quyền và kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho Tổng thống Alpha Conde”. Đó là một lời lên án hiếm hoi từ Bắc Kinh, quốc gia ủng hộ việc không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác.

Nhôm được sử dụng trong một loạt các sản phẩm từ vật liệu xây dựng, phụ tùng ô tô đến đồ uống đóng lon, tất cả đều quan trọng đối với Trung Quốc.

Giá bô-xít quặng nhôm từ Guinea đạt mức cao nhất trong gần 18 tháng tại Trung Quốc vào hôm thứ Hai mùng 6/9, mặc dù không có mỏ nào báo cáo bất kỳ sự gián đoạn nào. Ngay cả trước cuộc đảo chính, giá nhôm quốc tế đã chạm mức cao chưa từng thấy trong một thập niên. Hạn hán ở Trung Quốc gây ra tình trạng thiếu điện dẫn đến sản lượng nhôm bị gián đoạn.

Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Guinea chiếm 55% lượng bô-xít mà Trung Quốc nhập khẩu trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 7. Giá tài nguyên cao có thể gây ảnh hưởng đến Trung Quốc khi nước này chuẩn bị một làn sóng đầu tư cơ sở hạ tầng mới để hỗ trợ một nền kinh tế đang có dấu hiệu suy thoái.

Nếu Trung Quốc tìm kiếm các nguồn bô-xít thay thế, thì Úc sẽ là một lựa chọn. Canberra chiếm 31% kim ngạch nhập khẩu của Bắc Kinh trong cùng thời kỳ.

Căng thẳng song phương leo thang vào tháng 4 năm 2020 sau khi Úc kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế, độc lập về nguồn gốc của COVID-19. Trung Quốc kể từ đó đã tham gia vào cuộc chiến kinh tế với Australia, hạn chế nhập khẩu một loạt các mặt hàng bao gồm cả tài nguyên.

Về dài hạn, Bắc Kinh coi Guinea là một nguồn thay thế cho quặng sắt, một nguyên liệu quan trọng trong sản xuất thép. Trung Quốc phụ thuộc vào Úc với hơn 60% lượng quặng sắt nhập khẩu và nguồn tài nguyên này là một trong số ít các mặt hàng không bị cấm nhập khẩu.

Tiềm năng kinh tế của Guinea đã đưa Trung Quốc trở thành một trong những nguồn tài trợ lớn nhất cho nước này. Năm 2019, các nghĩa vụ nợ chưa thanh toán của Guinea đối với Trung Quốc bằng 5% tổng sản phẩm quốc nội của nước này, theo Ngân hàng Thế giới. Tỷ lệ đó vượt quá các khoản nợ Ngân hàng Thế giới hoặc Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thiết lập mối quan hệ thân thiết với Tổng thống Guinea Alpha Condo hiện đã bị phế truất. Hai người đã gặp nhau nhiều lần. Năm ngoái, ông Tập đã nhanh chóng gửi tin nhắn chúc mừng ông Conde giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống lần thứ ba, bất chấp những cáo buộc gian lận từ phe đối lập.

Chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 10 năm 2020 của ông Conde có thể thực hiện được nhờ những thay đổi hiến pháp mà ông đã thông qua, cho phép thêm nhiệm kỳ thứ ba. Kết quả đã chạm đến các cuộc biểu tình giữa người dân và các cuộc đụng độ chết người với lực lượng an ninh.

Những tai ương liên quan đến đại dịch, cũng như thuế và giá nhiên liệu tăng, đã làm trầm trọng thêm sự bất bình của công chúng với chính phủ của ông Conde. Mọi thứ trở nên căng thẳng vào Chủ nhật khi một đơn vị quân đội tinh nhuệ do Trung tá Mamady Doumbouya chỉ huy thực hiện cuộc đảo chính.

nguồn: https://www.dkn.tv/the-gioi/dao-chinh-guinea-khien-chien-luoc-cua-bac-kinh-roi-vao-khung-hoang-trung-quoc-co-the-phai-lam-hoa-voi-australia.html