Cuộc chiến quyền lực gia tăng trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc
Ông Tập Cận Bình đang phải đối mặt với sự phản đối gay gắt trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) về vấn đề đảm bảo nhiệm kỳ không giới hạn cho mình tại Đại hội 20 của Đảng vào năm tới.
Năm 2022 là tròn 10 năm ông Tập giữ chức chủ tịch nước. Theo Hiến pháp Trung Quốc vốn hạn chế 2 nhiệm kỳ, mỗi nhiệm kỳ kéo dài trong năm năm, ông Tập sẽ từ chức vào cuối năm tới. Tuy nhiên, ông Tập đã sửa đổi hiến pháp để xóa bỏ quy định này. Điều này đã gây ra sự bất bình rộng rãi trong nội bộ ĐCSTQ.
Sự phản đối mạnh mẽ nổi lên gần đây khi cơ quan giám sát của Đảng, Ủy ban Kỷ luật Trung ương (CDC), thừa nhận công khai rằng có một âm mưu chống lại ông Tập.
Vào ngày 13/9, hai cổng thông tin lớn ở Trung Quốc đã đăng cùng một bài báo trích lại một “bản tóm tắt buổi sáng” của CDC, trong đó tiết lộ rằng một “băng đảng nham hiểm” trong cơ quan an ninh công cộng đã cố gắng ám sát ông Tập.
Trong quá khứ, không thiếu tin đồn về âm mưu ám sát ông Tập, nhưng chưa có thông tin nào được kiểm chứng. Bản tóm tắt của CDC, lần đầu tiên xác nhận một nỗ lực như vậy. Theo báo cáo, thủ phạm bị cáo buộc, Luo Wenjin, là người đứng đầu Lữ đoàn Cảnh sát Hình sự thuộc Sở Công an tỉnh Giang Tô. Luo định ám sát ông Tập tại một buổi lễ kỷ niệm ở Nam Kinh, thủ phủ của tỉnh Giang Tô, nhưng không thành. CDC cho biết, âm mưu của Luo đã bị các nhân viên An ninh Quốc gia ngăn chặn.
Bản tóm tắt của CDC tiết lộ thêm rằng Lai Xiaomin, cựu giám đốc của China Huarong Asset Management Co., cũng đứng sau âm mưu này. Đây có thể là lý do khiến Lai phải nhận án tử hình hồi tháng 1 cho tội danh của mình. Điều này khiến nhiều người khi đó hoang mang. Lai là nhân vật tầm cỡ đầu tiên bị xử tử vì tội tham nhũng kể từ khi ông Tập bắt đầu đàn áp cái gọi là “Những con hổ lớn”.
Điều đáng chú ý là Lai được biết là có quan hệ mật thiết với Tăng Khánh Hồng, cựu phó chủ tịch Trung Quốc. Ông Tăng là một người trung thành với cựu lãnh đạo ĐCSTQ Giang Trạch Dân. Đương nhiên, điều này dẫn đến những suy đoán rằng phe Giang-Tăng đã gián tiếp tham gia vào âm mưu hạ bệ ông Tập.
Không lâu sau cuộc họp giao ban CDC, một sự việc chấn động lớn khác diễn ra ở Bộ Công an. Vào ngày 30/9, CDC thông báo rằng Tôn Lập Quân, cựu thứ trưởng của Bộ, đã bị tước bỏ các chức vụ trong Đảng và chính phủ. Vào ngày 2/10, CDC thông báo rằng Phó Chính Hoa, cũng là một cựu thứ trưởng của Bộ, đã bị tạm giữ để điều tra về các tội danh bị cáo buộc của mình.
Tôn Lập Quân bị CDC buộc tội “chỉ trích Đảng một cách vô lương tâm, tạo ra và tung tin đồn chính trị, moi vốn chính trị để đạt được tham vọng cá nhân, nuôi dưỡng các băng nhóm và bè phái trong Đảng, do đó phá hoại nghiêm trọng sự đoàn kết và thống nhất của Đảng và gây nguy hiểm nghiêm trọng đến an ninh chính trị”. Tóm lại, ông Tôn bị buộc tội cố gắng lật đổ ông Tập.
Trong khi lý do hạ bệ ông Phó vẫn chưa được công bố, việc hạ bệ ông đã theo sát việc hạ bệ ông Tôn. Khi ông Tôn bị CDC thất sủng vào ngày 19/4/2020, ông Phó mất chức bộ trưởng tư pháp 10 ngày sau đó. Khi ông Tôn chính thức bị buộc tội vào tháng trước, ông Phó bị xử hai ngày sau đó. Sự liên kết chặt chẽ này khiến mọi người suy đoán rằng hai người đàn ông đang tham gia vào cùng một âm mưu.
Cả ông Tôn và ông Phó đều nợ Chu Vĩnh Khang trong Bộ Công an, người lần lượt nợ Giang Trạch Dân vị trí thư ký Ủy ban Chính trị và Pháp luật Trung ương của ĐCSTQ. Ở Trung Quốc, cơ quan này kiểm soát Bộ Công an, Bộ An ninh Quốc gia, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và Tòa án Nhân dân Tối cao. Nó cũng chỉ huy lực lượng cảnh sát của đất nước và được coi là lực lượng vũ trang thứ hai bên cạnh quân đội. Ôn Chu từng là thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị của ĐCSTQ, cơ quan ra quyết định hàng đầu ở Trung Quốc.
Với sự thừa nhận hiếm hoi của CDC rằng đã có một nỗ lực nhằm vào tính mạng của ông Tập, nên những từ ngữ gay gắt được sử dụng để buộc tội ông Tôn có thể có nghĩa là một nỗ lực để loại bỏ ông Tập.
Một dấu hiệu khác cho thấy ông Tập có thể gặp rắc rối sâu sắc là Caixin Media ngày 2/10 đã đăng một bài đăng trên Weibo, công khai nói bóng gió về nhà lãnh đạo ĐCSTQ. Bài đăng có hình ảnh năm thủ lợn được treo trước cửa hàng bán thịt và chú thích nói rằng không ai muốn thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với những kẻ ngu ngốc. Trong ngôn ngữ Trung Quốc, con lợn thường được kết hợp với sự ngu ngốc. Người Trung Quốc đã đặt ra nhiều biệt danh xúc phạm cho ông Tập, một trong số đó là “Thủ lợn”.
Một sự thật nổi tiếng là là bà Hu Shuli, tổng biên tập của Caixin, có quan hệ mật thiết với Phó Chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Tập, ông Vương đã hỗ trợ ông Tập hạ gục từng đối thủ chính trị lớn. Mỗi khi một quan chức bị nhắm đến, Caixin sẽ là người đầu tiên thông báo về sự sụp đổ của quan chức đó.
Bức ảnh mà Caixin công bố công khai chế giễu ông Tập. Điều này gây ra suy đoán rằng ông Vương có thể là một nguồn khác chống lại ông Tập, sau phe Giang-Trạch.
Bà Hu không phải là người ủng hộ ông Vương đầu tiên công khai chế nhạo ông Tập. Ông Nhậm Chí Cường, người cố vấn của Wang, công khai gọi ông Tập là “một tên hề không mặc quần áo nhưng khẳng định rằng mình là hoàng đế”, theo câu chuyện của Hans Christian Andersen “Bộ quần áo mới của Hoàng đế”. Do đó, ông Nhậm bị kết án 18 năm tù vào tháng 9/2020. Nhiều người giải thích hình phạt khắc nghiệt này là do ông Vương không có khả năng thách thức ông Tập và đảo ngược phán quyết. Liệu bà Hu có bị hình phạt tương tự vì công bố bức ảnh gây tranh cãi hay không là một thử nghiệm khác về vị trí của ông Vương đối với Tập.
Tất cả những sự kiện này cho thấy nỗ lực của ông Tập để có được nhiệm kỳ không giới hạn với tư cách là nhà lãnh đạo ĐCSTQ là điều còn rất xa.