Trung Quốc tập trận quy mô ở Hoàng Sa, Việt Nam phản ứng

Trung Quốc vừa tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc tập trận lớn trên Biển Đông từ 6-10/8 để “đáp trả hành động khiêu khích quân sự từ Mỹ và một số quốc gia khác”.

Trước đó, hôm 4/8, Cục hải sự tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) thông báo cấm tàu bè ra vào một khu vực rộng hơn 100.000km2 ở bắc Biển Đông để phục vụ tập trận quân sự.

‘Vùng cấm’ mà Trung Quốc đặt ra trải dài từ vùng biển ngoài khơi phía đông nam đảo Hải Nam đến vùng biển xung quanh quần đảo Hoàng Sa (mà Trung Quốc gọi là Tây Sa), có nghĩa là khu vực tập trận còn lớn hơn cả đảo Hải Nam, theo Thời báo Hoàn Cầu.

Khu vực này bao phủ đến một nửa quần đảo Hoàng Sa mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền.

Thời báo Hoàn Cầu của nhà nước Trung Quốc đưa tin rằng cuộc tập trận này được đánh giá sẽ giống cuộc năm ngoái, trong đó trong đó Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) tiến hành bắn đạn thật với tên lửa đạn đạo chống hạm được mệnh danh là ‘Sát thủ tàu sân bay’.

Động thái này của Trung Quốc là nhằm đáp trả việc Mỹ “đang tổ chức các cuộc tập trận quân sự quy mô lớn nhắm vào Trung Quốc, và một số quốc gia bao gồm Anh, Đức và Ấn Độ có kế hoạch gửi hoặc đã gửi tàu chiến đến Biển Đông,”bài báo trên Thời báo Hoàn Cầu viết.

Các chi tiết của cuộc tập trận này chưa được công khai, nhưng cũng là nhằm phản ứng trước những cái mà Trung Quốc gọi là ‘hành động khiêu khích gần đây’, và rằng Trung Quốc đã sẵn sàng “súng săn để chống lại bầy sói” khao khát các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc”, Thời báo Hoàn Cầu cho biết thêm.

Phản ứng của Việt Nam

Chiều 5/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng đã lên tiếng trước thông tin Trung Quốc tập trận ở Hoàng Sa.

Bà Hằng nói: “Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế”.

Theo bà Hằng, việc Trung Quốc tiến hành tập trận ở khu vực quần đảo Hoàng Sa đã vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo này, đi ngược lại tinh thần Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông DOC, gây phức tạp tình hình, không có lợi cho việc đàm phán hiện nay giữa Trung Quốc và ASEAN về bộ quy tắc ứng xử giữa các bên ở Biển Đông.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nhấn mạnh: “Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, chấm dứt và không tái diễn hoạt động vi phạm tương tự làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông”.

Về việc Ấn Độ thông báo điều 4 tàu chiến đến Biển Đông tham gia các cuộc tập trận đa phương và song phương, trong đó có Việt Nam, bà Hằng cho biết, chủ trương nhất quán của Việt Nam là các hoạt động trên biển của các quốc gia trong và ngoài khu vực cần tuân thủ đúng các quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982. Đồng thời đóng góp có trách nhiệm cho việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, trật tự, thượng tôn pháp luật, hợp tác trên biển về lợi ích chung, phù hợp với nguyện vọng của các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế.

Hoạt động của Mỹ và các quốc gia khác trên Biển Đông

Hôm thứ Ba, Mỹ đã khởi động cuộc tập trận hải quân và đổ bộ 2021 được coi là lớn nhất từ thời Chiến tranh Lạnh. Động thái này nhằm gửi một thông điệp tới Nga và Trung Quốc, theo hãng truyền thông quân sự Mỹ Stars and Stripes.

Với sự tham gia của các đơn vị tác chiến ở 17 múi giờ khác nhau, Mỹ muốn thông qua cuộc tập trận này cho thấy Mỹ có thể đồng thời giải quyết các thách thức ở Biển Đen, đông Địa Trung Hải, Biển Đông và Biển Hoa Đông, đồng thời chặn đứng nỗ lực dàn mỏng lực lượng quân sự của mình, và Mỹ có thể ngăn cản Trung Quốc thống nhất Đài Loan hoặc chiếm quần đảo Điếu Ngư mà Nhật Bản hiện đang kiểm soát, theo James R. Holmes, Chủ tịch J.C. Wylie về Chiến lược Hàng hải tại U.S. Naval War College, Newport, R.I.

Cuộc tập trận cũng nhằm kiểm tra các phương pháp và công nghệ vận hành của Hoa Kỳ, chẳng hạn như giảm các tàu lớn và các hệ thống cao cấp để tạo ra một lực lượng phản ứng nhanh và hiệu quả , được thiết kế để chịu tổn thất và tiếp tục chiến đấu mà không phải chịu các tác động đáng kể nào.

Khoảng 36 tàu sẽ tham gia cuộc tập trận. Sáu đơn vị thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân và Thủy quân lục chiến, năm đơn vị thuộc Bộ tư lệnh Các lực lượng Hạm đội Hoa Kỳ và ba đơn vị thuộc Lực lượng viễn chinh Thủy quân lục chiến sẽ tham gia.

Trước đó, một nhóm tàu chiến của Anh đã có chuyến thăm các vùng biển ở khu vực Đông Nam Á và Đông Bắc Á từ hạ tuần tháng 7/2021.

Đây là đội tác chiến tàu sân bay của hải quân Anh, do tàu HMS Queen Elizabeth dẫn đầu.

Hải quân Hoàng gia Anh đã tiến hành tập trận với Hải quân Singapore và Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace nêu rõ ý định thực hiện cuộc tập trận “Tự do hàng hải” trên Biển Đông.

Các tàu chiến của Hải quân Mỹ và Anh gần đây đã thách thức những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông thông qua việc di chuyển qua khu vực một cách có chủ đích.

Việc sử dụng Tàu HMS Queen Elizabeth cùng những tàu hộ vệ đến Đông Á được xem là một phần trong nỗ lực của chính phủ Anh nhằm đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong nền an ninh toàn cầu, đã được đưa ra trong ‘Báo cáo Tổng quan chính sách an ninh, quốc phòng, phát triển và đối ngoại’ hôm 16/03/2021 của chính phủ Anh.

Đầu tháng này, hôm 2/8, Bộ Quốc phòng Ấn Độ thông báo nước này sẽ điều một nhóm gồm 4 tàu chiến đến Biển Đông để thực hiện nhiệm vụ kéo dài 2 tháng, bao gồm việc tập trận với các đối tác Bộ Tứ và các quốc gia khu vực, theo Reuters.

Nhóm tàu chiến sẽ rời Ấn Độ từ đầu tháng này.

Nhóm gồm 1 tàu khu trục tên lửa dẫn đường, 1 khinh hạm tên lửa, một tàu chống ngầm và một tàu hộ tống tên lửa, sẽ tham gia nhiều cuộc tập trận trong 2 tháng làm nhiệm vụ, bao gồm cuộc tập trận hải quân Malabar 2021 cùng lực lượng Mỹ, Nhật và Úc.

Đội tàu này cũng sẽ tập trận song phương với các quốc gia ven Biển Đông.